Το εμπόριο της εξάρτησης.

Στην περιοχή του Αγίου Παύλου, ειδικά στους δρόμους που γειτνιάζουν άμεσα με την Πλατεία Βάθης (Μαιζώνος, Σωνιέρου, Μάγερ, Φαβιέρου, Βίκτωρος Ουγκώ, Ακομινάτου και στα παράλληλα ή κάθετα μικρότερα δρομάκια) παρατηρείται με πρωτόγνωρη ένταση εδώ και μια διετία τουλάχιστον η γιγάντωση του φαινομένου της εμπορίας και της χρήσης ναρκωτικών. Αυτό που βλέπει ο περαστικός με γυμνό μάτι είναι ομάδες δύο-τριών ατόμων να κάνουν χρήση ενεσίμων, ως επί το πλείστον, ουσιών κυριολεκτικά όλες τις ώρες τις μέρας. Ανάμεσα στους χρήστες, φαίνεται να είναι πολύ μεγάλο το ποσοστό των μεταναστών και των αστέγων, επιβεβαιώνοντας έτσι την σύνδεση μεταξύ κοινωνικής-οικονομικής κατάστασης και τοξικοεξάρτησης.

Το ακόμα εντυπωσιακότερο είναι πως όλα αυτά γίνονται γύρω και δίπλα σε μια από τις μεγαλύτερες σχολικές μονάδες της συνοικίας μας, στο 51ο Δημοτικό Σχολείο που βρίσκεται στην διασταύρωση των οδών Μαιζώνος και Ακομινάτου και μάλιστα σε ένα απερίφρακτο οικόπεδο που ανήκει στον Οργανισμό Σχολικών Κτηρίων. Οι άνθρωποι της γενιάς μου θυμόμαστε ακόμη πως στα παιδικά και τα εφηβικά μας χρόνια χρησιμοποιούσαμε τον ίδιο ακριβώς χώρο σαν γήπεδο, αναπληρώνοντας με παιδική δημιουργικότητα την πάγια έλλειψη ελεύθερων χώρων της γειτονιάς μας και δίνοντας εδώ τις πρώτες μας μεγάλες ποδοσφαιρικές "μάχες". Ραγδαία αλλαγή χρήσης θα παρατηρούσε κανείς και δεν θα είχε άδικο.

Πριν από κάποιο χρονικό διάστημα είχε πραγματοποιηθεί μια μαζική διαμαρτυρία των πολιτών της περιοχής για το ζήτημα. Το αποτέλεσμα ήταν η επιβολή κάποιων μέτρων ενισχυμένης αστυνόμευσης που έτσι κι αλλιώς δεν ήταν ούτε επαρκή, ούτε ενδεδειγμένα. Άλλωστε ποτέ σχεδόν το θέμα των ναρκωτικών δεν λύθηκε με αστυνομικά μέτρα. Έτσι κι αλλιώς η παρουσία ενός περιπολικού με δύο αστυνομικούς που περνούσαν την ώρα τους πίνοντας καφέ, δεν θα μπορούσε να προβληματίσει τους εμπόρους. Ακόμα κι αυτά τα φαιδρά μέτρα όμως ατόνησαν και έπαψαν να υφίσταται σε διάστημα μικρότερο των δύο-τριών εβδομάδων.

Το κεντρικό κράτος και οι υπόλοιπες δομές (δήμοι κ.λπ) αντιμετωπίζουν τους εξαρτημένους ανθρώπους σαν σκουπίδια και το ζήτημα των ναρκωτικών με τη λογική της απόκρυψης των "σκουπιδιών" κάτω απ'το χαλί. Φυσικά κάτω από τα χαλί θα βρεθούν οι λαϊκές συνοικίες, οι γειτονιές στις οποίες ζουν άνθρωποι με χαμηλή οικονομική δυνατότητα και αποκλεισμένοι από κάθε πρόσβαση στα κέντρα εξουσίας. Μια από αυτές είναι κι ο Άγιος Παύλος. Βέβαια έτσι το ζήτημα δεν θα λυθεί, αλλά ποιον πραγματικά συμφέρει να λυθεί; Πάντως όχι εκείνους που αντί για ελεύθερους πολίτες προτιμούν να έχουν εξαρτημένους υπηκόους.

Να εδώ μια συνολικότερη προσέγγιση του θέματος στο φως των νέων κοινωνικοοικονομικών δεδομένων της Ελλάδας (από την ιστοσελίδα του Εθνικού ΣΥμβουλίου κατά των Ναρκωτικών, ΕΣΥΝ www.e-esyn.gr)


ΟΧΙ ΣΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ

Το τελευταίο διάστημα βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη κοινωνική και οικονομική κρίση. Παράλληλα, γινόμαστε μάρτυρες της προσπάθειας της ελληνικής κυβέρνησης να πληρώσουν την κρίση αυτοί που δεν τη δημιούργησαν. Βαθιά αντιλαϊκά μέτρα χαρακτηρίζουν αυτή τη προσπάθεια. Ανατροπή εργασιακών σχέσεων, συρρίκνωση των μισθών, διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος, διάλυση της δημόσιας και δωρεάν παροχής υπηρεσιών υγείας, νέοι φραγμοί στη μόρφωση, αύξηση της ανεργίας, εξοντωτικοί φόροι με ταυτόχρονες φοροαπαλλαγές για το μεγάλο κεφάλαιο, κ.λ.π.

Με δεδομένο ότι υπάρχει υψηλή συνάφεια μεταξύ χρήσης ναρκωτικών ουσιών και κοινωνικής οικονομικής κρίσης αναμένουμε αύξηση του κοινωνικού φαινόμενου της τοξικομανίας.

Σε πλήρη αντίθεση όμως με τις ανάγκες τις εποχής βρίσκεται η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης όπως άλλωστε και των προηγούμενων:

Η ελληνική κυβέρνηση βαφτίζοντας το άσπρο μαύρο :

• Διαλύει τη πρωτογενή πρόληψη.
• Θέτει τους εργαζόμενους σε αυτή σε καθεστώς εργασιακής ομηρίας και προχωράει σε συρρίκνωση των αντιστοίχων δομών.
• Απαξιώνει τα «στεγνά» θεραπευτικά προγράμματα.
• Μειώνει τις επιχορηγήσεις στο μισό, οδηγώντας δομές σε λουκέτο (στο ΚΕΘΕΑ, τον ΟΚΑΝΑ και τα Κέντρα Πρόληψης η μείωση είναι της τάξης του 50% και για το τρέχων έτος).
• Δρομολογεί τη συγχώνευση «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων με προγράμματα υποκατάστασης.
• Προωθεί απολύσεις εξειδικευμένου προσωπικού με ή χωρίς το καθεστώς εργασιακής εφεδρείας.
• Προωθεί την υποκατάσταση σε βάρος της θεραπείας. Το κάνει αυτό τη στιγμή που το πρόβλημα δεν είναι η ηρωινομανία αλλά η πολυτοξικομανία. Δεν λαμβάνει υπόψη ότι στη Δανία π.χ. το 45% των θανάτων από χρήση ναρκωτικών οφείλεται στη μεθαδόνη.
• Διαλύει τις εξειδικευμένες μονάδες χορήγησης υποκατάστατων και στέλνει τις αντίστοιχες υπηρεσίες στα νοσοκομεία του πολύπαθου ΕΣΥ. Την ίδια στιγμή συρρικνώνει τις νοσοκομειακές μονάδες της χώρας από 180 σε 132.
• Καταργεί, με βάση το προσχέδιο νόμου για τα ναρκωτικά, δια της απαλοιφής των άρθρων που πρόβλεπαν την λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης στον Κώδικα περί Ναρκωτικών, τα Κέντρα Πρόληψης.
• Ιδιωτικοποιεί τη παροχή υπηρεσιών απεξάρτησης (πρόληψη, θεραπεία, κοινωνική επανένταξη, έρευνα, αξιολόγηση).
• Προωθεί νόμους που απελευθερώνουν τη χρήση και την καλλιέργεια-παραγωγή όλων των ναρκωτικών ουσιών για προσωπική χρήση.
• Ιατρικοποιεί τόσο την εξάρτηση όσο και τη θεραπεία θεωρώντας την εξάρτηση ως χρόνια υποτροπιάζουσα νόσο. Στο ίδιο πλαίσιο ο τοξικομανής θεωρείται ως δια βίου άρρωστος.
• Επιχειρεί να ασκήσει κοινωνικό έλεγχο ομαλοποιώντας κοινωνικές συμπεριφορές.
• Υποθηκεύει το μέλλον χιλιάδων νέων ανθρώπων και των οικογενειών τους.

Απέναντι σε αυτή τη κατάσταση η Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή Φορέων κατά των Ναρκωτικών, καλεί τους εργαζόμενους στους φορείς απεξάρτησης και στα κέντρα πρόληψης, τους συλλόγους γονέων των θεραπευτικών κοινοτήτων, τους φορείς του μαζικού λαϊκού και νεολαιίστικου κινήματος, να συντονίσουν τη δράση τους ώστε να μην περάσουν οι προσπάθειες διάλυσης των υπηρεσιών απεξάρτησης και πρωτογενούς πρόληψης.

Σε αυτό το πλαίσιο, δίνεται και η σημερινή συνέντευξη τύπου που, μεταξύ άλλων, θα αποτελέσει και αφετηρία νέων κινητοποιήσεων με αιτήματα:

• Να μη γίνει καμιά περικοπή κονδυλίων στους προϋπολογισμούς των φορέων πρόληψης - απεξάρτησης και να χρηματοδοτηθούν σύμφωνα με τις ανάγκες τους.
• Να μη γίνει καμιά απόλυση εργαζομένων και να αποσυρθεί το μέτρο της εργασιακής εφεδρείας.
• Να μη γίνει καμιά συρρίκνωση δομών που θα έχει αποτέλεσμα την ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση των παρεχομένων υπηρεσιών.
• Να μην περάσει ο νόμος που νομιμοποιεί τη χρήση όλων των ναρκωτικών. Επιχειρεί ουσιαστικά να γίνουν κοινωνικά αποδεκτά η χρήση και η εξάρτηση, να νομιμοποιηθούν στο μυαλό και την ψυχή κυρίως των νέων ανθρώπων, αλλά και όλου του λαού οι αιτίες που δημιουργούν και αναπαράγουν το πρόβλημα, ευνουχίζοντας τις όποιες προσπάθειες πρόληψης του φαινομένου.
• Νομοθετικό πλαίσιο που να προβλέπει κακουργηματικές ποινές για τους εμπόρους και βοήθεια στους χρήστες.

• Να εγκαταλειφθεί η προσπάθεια διακίνησης «υποκατάστατων» μέσα από τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. Τα Προγράμματα υποκατάστασης πρέπει να είναι υψηλών προδιαγραφών, να απευθύνονται μόνο σε ειδικές ομάδες χρηστών και να οδηγούν στη θεραπεία και όχι απλά στη συντήρηση.

Απαιτούμε:

αποκλειστικά δημόσιες, δωρεάν, σύγχρονες υπηρεσίες πρόληψης, απεξάρτησης, κοινωνικής επανένταξης, με ανάπτυξη δομών που θα καλύπτουν τις ανάγκες όλης της χώρας.

Η Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή Φορέων κατά των Ναρκωτικών

Εθνικό Συμβούλιο Κατά των Ναρκωτικών (Ε.ΣΥ.Ν.), Σωματείο Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης, Σύλλογοι Γονέων Θεραπευτικών Κοινοτήτων, Πανελλήνια Ένωση Νοσοκομειακών Ψυχολόγων (Π.Ε.ΝΟ.ΨΥ.), Επιτροπή Εργαζομένων στο 18 ΑΝΩ.      

Οδός Φαβιέρου, το "βουλεβάρτο" των Αθηνών...

Το πρώτο ρυθμιστικό σχέδιο της Αθήνας, εκείνο δηλαδή που συνέταξαν οι αρχιτέκτονες Κλεάνθης και Schaubert στα 1832-'33, προέβλεπε την ανάπτυξη της νέας πόλης στα βόρεια της παλιάς και στο σχεδόν ισοσκελές τρίγωνο που σχηματιζόταν από τις σημερινές οδούς Πειραιώς, Σταδίου και Ερμού. Στην κορυφή του τριγώνου, εκεί ακριβώς που βρίσκεται σήμερα η πλατεία της Ομόνοιας προβλεπόταν η κατασκευή των ανακτόρων. Σε ένα σημείο που από τον εξώστη τους, όπως παρατηρούσαν οι συντάκτες του σχεδίου, θα μπορούσε ο άναξ  (ο νεαρός Όθωνας τότε) να αγναντεύει προς το Παναθηναϊκό Στάδιο, την Ακρόπολη και την πειραϊκή ακτή. Η πρόβλεψη για την κατασκευή των ανακτόρων στην Ομόνοια σημασιοδοτούσε καθοριστικά τις λειτουργίες της πόλης και στην ουσία περιέστρεφε την ζωή της γύρω από αυτήν την πλατεία. Πολύ περισσότερο μάλιστα που μιλάμε για ένα αστικό συγκρότημα σχεδιασμένο ως διοικητικό κέντρο, άρα ως κέντρο εξουσίας, ανώτατη έκφραση της οποίας ήταν ο βασιλικός θεσμός και τ΄ανάκτορα που γύρω τους έπρεπε να περιστρέφεται όλη η πόλη. Ένας από τους τρόπους ανάδειξης της Ομόνοιας ως κέντρου ήταν και η χάραξη τεσσάρων, ενός προς κάθε πλευρά της, μεγάλων βουλεβάρτων.

Ο όρος "βουλεβάρτο" είναι εξελληνισμός του γαλλικού "boulevard" που με τη σειρά του προέρχεται από το ολλανδικό bolwerk– bolwark που σημαίνει οχύρωση. Στα ιταλικά ο ανάλογος όρος είναι "baluardo" και στα ισπανικά "baluarte", στα αγγλικά "bulwark" και στα γερμανικά "bollwerk".  Η αρχική σημασία του όρου, που σημαίνει το οχυρωματικό έργο, το προπύργιο, το ανάχωμα συνεχίζει να υφίσταται μέχρι σήμερα, όμως στην Γαλλία προσέλαβε και μια δεύτερη σημασία, εκείνη της πλατιάς λεωφόρου, δεντροφυτευμένης στις πλευρές της, με μεγάλα πεζοδρόμια που προσφέρονται για περίπατους. Αυτό έγινε γιατί τα περισσότερα "βουλεβάρτα" κατασκευάζονταν πάνω σε οχυρωματικά έργα που λόγω των εξελίξεων στην πολεμική τεχνολογία δεν χρησίμευαν πια και έτσι κατεδαφίζονταν για να ελευθερωθεί ζωτικός χώρος για τις πόλεις και μετατρέπονταν σε λεωφόρους αλλάζοντας τη χρήση τους. Το πράγμα έγινε κατά κόρον στη Γαλλία, γι αυτό και επικράτησε να χρησιμοποιείται ο γαλλικός όρος διεθνώς. Στα ελληνικά του 19ου αιώνα χρημοποιήθηκε και η εκδοχή "βουλεβάριο" ως ακόμη πιο ελληνοπρεπής, ενώ συχνά οι αντίστοιχοι δρόμοι ονομάστηκαν και "περίπατοι" σε πλήρη απόδοση του νοήματος του αντικειμένου που περιέγραφε ο όρος.

Μια ακόμη χρήση του όρου "βουλεβάρτο" ή διατηρώντας την γαλλική εκφορά "μπουλβλάρ", έχουμε στο θέατρο, όπου η λέξη σημαίνει ένα συγκεκριμένο είδος πρόζας ή κομεντί που στηρίζεται στην ύπαρξη ενός ερωτικού τριγώνου. Είδος που αναπτύχθηκε πολύ στην Γαλλία της "μπελ επόκ", εκεί ανάμεσα στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου και ονομάστηκε έτσι από το προφανές γεγονός πως τα γαλλικά βουλεβάρτα, ιδίως εκείνα των Παρισίων και της Μασσαλίας, υπήρξαν ιδανικοί χώροι περιπάτου και φλερτ, εστίες δηλαδή δημιουργίας ερωτικών τριγώνων.

Ένα από τα τέσσερα προβλεπόμενα στο σχέδιο των Κλεάνθη- Schaubert βουλεβάρτα των Αθηνών επρόκειτο να είναι η σημερινή οδός Φαβιέρου και η προέκτασή της η Χαλκοκονδύλη. Θα ήταν ο βόρειος περίπατος της πλατείας των ανακτόρων, δηλαδή της Ομόνοιας. Δύσκολο να το φανταστεί κανείς αυτό σήμερα, βλεποντας την κατάσταση της Φαβιέρου. Ο δρόμος ξεκινά από την οδό Δεληγιάννη, την λεωφόρο δηλαδή που πηγαίνει από την Πλατεία Καραϊσκάκη στο Μεταξουργείο στον Σταθμό Λαρίσης και καταλήγει κινούμενος σχεδόν επάνω στον άξονα δύση-ανατολή μέχρι την Πλατεία Κάνιγγος, αφού στα μισά περίπου, μετά τη διασταύρωση με τη οδό Μάρνη, μετονομάζεται σε Χαλκοκοδύλη. Η αλλαγή ονόματος ορίζει και την αλλαγή στην ροή των οχημάτων. Η Φαβιέρου είναι άνοδος, από δυτικά προς τα ανατολικά. Αντίθετα η Χαλκοκονδύλη ξεκινά ως κάθοδος από τα ανατολικά προς τα δυτικά στο κατώτερο μέρος της, από τη Σωκράτους ως την Μάρνη, ενώ πάνω από τη Μάρνη μετατρέπεται ξανά σε άνοδο μέχρι το ανατολικότερο όριό της, την Πλατεία Κάνιγγος.

Το σημερινό πλάτος του δρόμου δεν δικαιολογεί τους αρχικούς σχεδιάσμους που τον προόριζαν για φαρδύ "βουλεβάριο", όμως δεν είναι ιδιαιτέρως στενός. Έχει τόσο φάδρος όσο να επιτρέπει το διπλοπαρκάρισμα των αυτοκινήτων σε όλο σχεδόν το μήκος του. Άλλωστε οι δρόμοι στην σύγχρονη Αθήνα χωρίζονται με αυτό το κριτήριο: υπάρχουν εκείνοι που μπορείς να διπλοπαρκάρεις και εκείνοι που δεν μπορείς.

Η Φαβιέρου αν και δεν έχασε ποτέ το μικτό της χαρακτήρα σαν δρόμος κατοικίας και επαγγελματικής στέγης ταυτοχρόνως, ήταν πάντα ένας από τους εμπορικότερους δρόμους της γειτονιάς του Αγίου Παύλου και σε ένα βαθμό διατηρεί μέχρι σήμερα τον ρόλο της. Γι αυτό όμως είναι και ένας από τους δρόμους που έχουν επιρρεαστεί περισσότερο από την οικονομική κρίση και την υποβάθμιση της περιοχής. Πολλά κτήρια σχεδιασμένα και κατασκευασμένα εξ αρχής σαν επαγγελματικοί χώροι, καταστήματα ή γραφεία, είναι εντελώς ή περίπου άδεια. Υπάρχουν μερικές πενταόροφες πολυκατοικίες γραφείων από τις οποίες δεν χρησιμοποιούνται παρά ένα ή δύο διαμερίσματα. Κι αυτά όπως λένε οι επαγγελματίες που τα χρησιμοποιούν δεν πρόκειται να παραμείνουν σε λειτουργία για πολύ ακόμη.  Στη Φαβιέρου, σε ένα κτήριο διαμπερές με την κύρια είσοδο του από την πλευρά της πρώτης παραλλήλου Βίκτωρος Ουγκώ, λειτούργησε για πολλά χρόνια ένα από τα τρία γυμνάσια-λύκεια της περιοχής του Αγίου Παύλου, το 4ο της Αθήνας. ενδεικτικό της καταλληλότητας του συγκεκριμένου κτηρίου για εκπαιδευτικές ανάγκες είναι το γεγονός πως μετά την μεταστέγαση του σχολείου μετατράπηκε σε ...συνεργείο αυτοκινήτων...

Η γωνία της Φαβιέρου με τη οδό Ψαρών υπήρξε για δεκαετίες, σε ένα βαθμό μάλιστα παραμένει μέχρι σήμερα, κέντρο συνάντησης ηπειρωτών που από τα τέλη της δεκαετίας του '50 και με μεγαλύτερη ένταση από την δεκαετία του '60 κι ύστερα, βρέθηκαν ως εσωτερικοί μετανάστες στην Αθήνα και κατοίκησαν μαζικά στην συνοικία του Αγίου Παύλοι αποτελώντας ένα από τα ζωτικότερα κομμάτια της. Ήταν η εποχές που για να γυρίσεις πίσω στο χωριό το Πάσχα ή το καλοκαίρι έπρεπε να κάνεις περίπου μιάμιση μέρα ταξίδι. Σήμερα στο ίδιο σημείο κρύβεται ένα ενδιαφέρον μυστικό της γειτονιάς, ένα από τα καλύτερα σουβλάκια-καλαμάκια της Αθήνας.

Τα δύσκολα στη Φαβιέρου αρχίζουν λίγο πιο πάνω. Το σημείο που διασταυρώνεται με τη Μάγερ και -αμέσως στο επόμενο τετράγωνο - με τη Μάρνη είναι πιθανότατα ένα από τα πιο ανασφαλή σημεία της πόλης. Εκεί και στα γύρω τετράγωνα υπάρχει μεγάλη συσσώρευση εμπόρων ναρκωτικών και του σχετικού εμπορίου φυσικά, καθώς και πραγματικών συμμοριών μικροκλεπτών κυρίως προερχόμενων από τις χώρες του Μαγκρέμπ (Αλγερία, Μαρόκο κ.λπ.).  Λίγο παράδοξα όλα αυτά για ένα δρόμο σχεδιασμένο για κοσμικούς περιπάτους, αλλά είναι γνωστό πως το πρώτο ρυθμιστικό σχεδιο της Αθήνας δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Μήπως βέβαια εφαρμόστηκαν τα επόμενα...

Να εδώ ένα τραγουδάκι για τη οδό Φαβιέρου:

"Και τα μυαλά στα κάγκελα..."

Η γειτονιά μας έχει κάγκελα, πολλά κάγκελα, πάρα πολλά κάγκελα.Μερικές φορές νομίζω πως ένας φυλακισμένος που θα θελήσει να ανάψει ένα κεράκι στο παρεκκλήσι της φυλακής , θα χρειαστεί να περάσει πολύ λιγότερα κάγκελα από όσα εμείς για να μπούμε στην εκκλησία της γειτονιάς μας.

Για κάποιον απροσδιόριστο λόγο οι περισσότεροι πρεσβύτεροι-αρχιμανδρίτες-λαϊκοί επίτροποι του Ναού του Αγ. Παύλου μόλις αναλάβουν τα καθήκοντά τους προσβάλονται από την ενδημική στην περιοχή μας πάθηση που ονομάζεται "ψύχωση του κάγκελου". Ο προσβληθείς από την εν λόγω πάθηση παρουσιάζει συμπτώματα "καγκελικής" μονομανίας , βρίσκεται μέσα σε καταστήματα σιδεράδων, μελετά σχέδια, καταστρώνει πλάνα για μια νέα περίφραξη και απαιτεί να τον προσφωνούν "Καγκελάριο".Έτσι ανά τακτά χρονικά διαστήματα μια νέα σειρά από κάγκελα προστίθεται στην κεντρική πλατεία της γειτονιάς μας.

Το εντυπωσιακό είναι πως τα περισσότερα από αυτά υπάρχουν απλώς για να υπάρχουν, για να κρύβουν τον ορίζοντα, για να δημιουργούν ένα παραπάνω πρόβλημα στα εμποδιζόμενα άτομα που προσπαθούν να διαβούν στους δρόμους της γειτονιάς και για να αποτελούν μια σταθερή πηγή κινδύνων για τα παιδιά που παίζουν στην πλατεία. Κατά τα άλλα τα ίδια αυτά κάγκελα δεν είναι σε θέση να εμποδίσουν την είσοδο κανενός κακόβουλου σε κανένα σημείο, υπηρεσία για την οποία θεωρητικώς (και μόνο θεωρητικώς δυστυχώς) έχουν στηθεί...

Γκετοποίηση και ναζισμός στις γειτονιές της Αθήνας.

Οι γειτονιές της Ελλάδας, ειδικότερα της Αθήνας, ακόμα πιο ειδικά του κέντρου της πόλης, ζουν τα τελευταία χρόνια σε μια ιδιόμορφη και οπωσδήποτε πρωτόγνωρη κατάσταση. Από τη μία η ραγδαία υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων και των ανθρώπων που κυκλοφορούν ή δραστηριοποιούνται επαγγελματικά σ' αυτές, από την άλλη η μέρα με τη μέρα αυξανόμενη παρουσία ομάδων ακροδεξιού χαρακτήρα, φορέων της πιο σκοτεινής κληρονομιάς του αιώνα που πέρασε.

Η Χρυσή Αυγή και η πρόσφατη επιτυχία της στις εκλογές, πολύ περισσότερο μάλιστα που τα ποσόστά της στις συνοικίες του κέντρου της Αθήνας υπήρξαν ιδιαίτερα αυξημένα, αντιμετωπίζεται συνήθως μέσα από ένα πρίσμα χλευασμού και υπερτονίζοντας την γραφικότητα κάποιων από τους εκπροσώπους αυτής της οργάνωσης  ναζιστικής έμπνευσης. Δυστυχώς η προσέγγιση αυτή -αν και ευχάριστη - δεν απαντά στο μείζον ερώτημα πως βρήκαν ερείσματα οι φασίστες στις γειτονιές μας.

Διότι οι χρυσαυγίτες δεν ξεφύτρωσαν εν μία νυκτί, ούτε έπεσαν όλως τυχαίως με αλεξίπτωτο στον Άγιο Παντελεήμονα, στην Πλατεία Αττικής, στον Άγιο Παύλο ή στα Πατήσια. Ήρθαν να πατήσουν πάνω σε υπαρκτά και δυσβάστακτα προβλήματα της καθημερινότητας, πάνω στην απελπισία του κατοίκου που βρήκε πέντε και δέκα φορές το αυτοκίνητό του σπασμένο, στην απόγνωση του γέροντα που φοβάται πια να κυκλοφορήσει στο πεζοδρόμιο του σπιτιού του ή της γυναίκας που δεν μπορεί να περπατήσει το βράδυ αμέριμνη, στον πανικό του γονιού που δεν ξέρει αν μόλις έξω απ' το σπίτι του είναι ασφαλές το παιδί του. Ήρθαν να πατήσουν στην μεγάλη έλλειψη υποδομών, πολιτιστικών, κοινωνικών, αθλητικών ή στην απαξίωση τους. Στην καταστροφή και των λίγων τέτοιων εγκαταστάσεων που έμειναν χρόνια χωρίς συντήρηση από κρατικούς και δημοτικούς φορείς. Στη φτωχοποίηση ολόκληρων περιοχών, στην οικονομική εξαθλίωση τη δική μας, του φίλου μας, του γείτονα. Στην διάλυση κάθε αποτελεσματικού φορέα κοινωνικής πολιτικής, στην κατάργηση κοινωνικών παροχών, στην ανεργία που γιγαντώθηκε.

Ήρθαν να πατήσουν πάνω στην καθημερινή εξαθλίωση που συναντά κανείς στις γειτονιές μας, στην υπερσυγκέντρωση εξαρτημένων ανθρώπων, που έχουν άμεση ανάγκη πραγματικής φροντίδας υγείας, αλλά αντ' αυτού αντιμετωπίζονται από το κράτος με χορήγησεις υποκαταστάτων - νέων ναρκωτικών κατ' ουσίαν - και κρύβονται σαν σκουπίδια κάτω απ' το χαλί. Το "κάτω απ' το χαλί" είμαστε εμείς και οι συνοικίες μας, τα γκέτο της πόλης. Όχι αυτά που θα γίνουν. Η γκετοποίηση έχει ήδη συντελεστεί σε μεγάλο βαθμό και στόχος τώρα πρέπει να είναι η απογκετοποίηση, απείρως δυσκολότερη πια, όπως πάντα δυσκολότερη είναι η θεραπεία από την πρόληψη, δυστυχώς όμως εκεί έχουμε φτάσει.

Πρώτο βήμα για την κατάργηση των γκέτο που εγκλωβίζουν την καθημερινότητά μας είναι η αποκατάσταση των φυσικών κοινωνικών λειτουργιών στις γειτονιές μας. Δεύτερο και συνέπεια του πρώτου είναι η επιστροφή της ασφάλειας και της αμεριμνησίας. Ασφαλής γειτονιά σημαίνει ζωντανή και λειτουργική γειτονιά. Ασφαλής γειτονιά είναι η γειτονιά στην οποία έχει αποκατασταθεί ο κοινωνικός ιστός και λειτουργούν οι συλλογικότητές της. Ασφαλής γειτονιά είναι εκείνη που δίνει χώρο στους ανθρώπους με τις ανάγκες τους. Ασφαλής δεν μπορεί να είναι μια γειτονιά υποφωτισμένη, δεν μπορεί να είναι μια γειτονιά χωρίς επαρκή και ανεμπόδιστα πεζοδρόμια για ανθρώπους με ειδικές ανάγκες και οπωσδήποτε ασφαλής δεν είναι μια γειτονιά ανέργων ή υποαπασχολούμενων χωρίς τα στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα και την παραμικρή βεβαιότητα για την αυριανή μέρα.

Προφανώς όμως τίποτα απ' όλα αυτά δεν πρόκειται να μας χαριστεί. Ούτε οι καλοφωτισμένοι δρόμοι, ούτε η κοινωνική προστασία, ούτε η ασφάλεια, ούτε βεβαίως η αξιοπρεπής απασχόληση και τα εργασιακά δικαιώματα που καταργούνται. Είναι πράγματα που πρέπει να διεκδικήσουμε δυναμικά και προπαντώς συλλογικά, για να πάρουμε πίσω τις πλατείες και τους δρόμους μας, τελικά δηλαδή τις ίδιες τις ζωές μας.